Ieder zijn vak
Is niet iedereen filosoof? was de reactie van de stukadoor toen ik vertelde dat ik filosoof was.
Iedereen? vroeg ik verbaasd.
Iedereen denkt toch wel eens na over het leven, zei de stukadoor terwijl hij een ladder tegen de muur van de eetkamer zette. Wat is de zin? Daar kan ik uren over piekeren. Ik kan er soms niet van slapen.
De zin van wat?
De zin van het leven. De stukadoor reikte met zijn rechterarm naar de beschadiging in het plafond maar kon er niet bij. Hij had beter de trap kunnen pakken in plaats van een ladder.
Wiens leven? vroeg ik. Jouw leven?
Het leven, zei de stukadoor. Heb je geen trap voor me in plaats van een ladder?
Natuurlijk, zei ik, ik haal hem wel even.
Toen ik terugkwam met de keukentrap zat de stukadoor op de grond een sigaret te roken. En wat is volgens jou dan de zin van het leven, meneer de filosoof?
Dat ligt eraan, zei ik, om wiens leven het gaat, in welk stadium zich dat verkeert, voor wie het zinvol zou moeten zijn. Heel veel dingen zijn nergens goed voor, maar zijn gewoon genoeg in zichzelf. Ik zette de trap neer. Het leven bestaat niet. Zo denk ik erover. Er is leven ja, van jou, van mij, van andere mensen, van dieren, planten, en gelukkig is er zo nu en dan ook leven in de brouwerij.Ik zette de trap neer. Het leven bestaat niet. Zo denk ik erover. Er is leven ja, van jou, van mij, van andere mensen, van dieren, planten, en gelukkig is er zo nu en dan ook leven in de brouwerij. De stukadoor sprong overeind en vermorzelde zijn sigaret op een tree van de keukentrap. Woorden zijn slechts woorden, geen daden, geen dingen. Hij klom op de trap. Ik zeg altijd maar zo, zei hij boven mijn hoofd, maak je niet druk over dingen waar je toch niks aan kunt doen. Al dat gefilosofeer heeft geen enkele zin.
Gepieker heeft geen zin, zei ik, terwijl ik zijn uitgedrukte peuk opruimde. Maar piekeren is misschien wel het tegenovergestelde van filosoferen. Wie piekert denkt steeds hetzelfde - in kringetjes - en zo wordt zijn wereld steeds kleiner. Wie filosofeert probeert zijn leven juist groter te maken.
Je hebt gelijk zei de stukadoor: je moet altijd oplossingsgericht denken, maar dat was niet wat ik bedoelde. Denken is best moeilijk. Dat is wat ik bedoelde. Om niet in gepieker te verzanden heb je ten eerste openheid van blik nodig, en ook de bereidheid om je eerste standpunt te bevragen en eventueel zelfs los te laten. Elke gedachte die meer is dan gepieker veronderstelt een beslissing, mijmerde ik. De keus voor de ene overweging impliceert immers uitsluiting van onwaarschijnlijk veel andere overwegingen die ook kunnen opkomen of reeds zijn opgekomen. Bovendien, een gedachte hebben is één ding, maar het gaat er binnen de filosofie om die gedachten te sturen en ze zo te ontwikkelen tot een idee (en dat is mijn definitie van filosofie.)
Terwijl ik dit bedacht, had de stukadoor de beschadiging in het plafond heel netjes weggewerkt. Ieder zijn vak.
Reageren? dat kan via het CONTACTFORMULIER of gewoon via de mail.
- gepubliceerd op 24 november 2019
- Ik begin weer bij het BEGIN